บทที่ 1: ความหมายของบัญญัติไตรยางค์

🔹 แนวคิดสำคัญ:

“บัญญัติไตรยางค์” คือวิธีการแก้โจทย์ปัญหาโดยใช้หลักของ สัดส่วนระหว่าง 3 จำนวน ซึ่งเป็นการนำเลข 2 จำนวนมาเปรียบเทียบกับจำนวนที่ 3 เพื่อหาค่าที่ไม่รู้

“ไตรยางค์” แปลว่า “สามขา” หรือ “สามส่วน” หมายถึง การเชื่อมโยงระหว่าง 3 จำนวน

🔹 อธิบายเพิ่มเติม:

โจทย์จะมีข้อมูลอยู่ 3 อย่าง เช่น:

• จำนวนสิ่งของกับราคา

• จำนวนคนกับเวลาทำงาน

• ระยะทางกับเวลาเดินทาง

โดยเราต้องนำข้อมูลที่รู้มาเทียบเพื่อหาอีกข้อมูลหนึ่งที่ไม่รู้ ซึ่งจะมีรูปแบบหลักอยู่ 2 ประเภท:

1. บัญญัติไตรยางค์แบบ สัดส่วนตรง

2. บัญญัติไตรยางค์แบบ สัดส่วนกลับ

🧠 ตัวอย่างโจทย์เบื้องต้น:

ถ้าขนม 4 ชิ้น ราคา 60 บาท แล้วขนม 6 ชิ้น จะราคาเท่าไร?

วิเคราะห์:

• สิ่งของเพิ่มขึ้น = ราคาก็เพิ่มขึ้น (สัดส่วนตรง)

• 1 ชิ้น = 60 ÷ 4 = 15 บาท

• 6 ชิ้น = 15 × 6 = 90 บาท